9 دلیل سقوط قفسه پالت راک و راه های جلوگیری از آن

سقوط قفسه بندی پالت راک علیرغم مقاومت بسیار بالای این سازه ها در اغلب انبارها رخ می دهد. دلایل متعددی برای این قبیل مشکلات وجود دارد که با رعایت استانداردها می توان مانع از آن شد. به عبارت دیگر، قبل از تجهیز انبار اگر دلایل سقوط قفسه پالت راک را بشناسید، بدون شک می توان از بروز آنها جلوگیری کرد. مهم ترین دلایل سقوط قفسه پالت راک و راه های جلوگیری از آن در ادامه بررسی خواهند شد.

1- ساخت قفسه پالت راک با متریال بی کیفیت

قفسه های راک گزینه ای ایده آل برای چیدمان پالت هایی با وزن سنگین و حاوی تعداد زیاد کالا هستند. برای افزایش قدرت تحمل این قفسه ها از متریال فلزی برای ساخت اجزای مختلف سازه استفاده میشود که کیفیت آنها ارتباط مستقیم با ماندگاری قفسه دارد. لذا اگر از بهترین جنس قفسه بندی انبار در ساخت این سازه ها استفاده نشود، به مرور به دلیل وزن سنگین پالت ها بخش های مختلف آن دچار ترک و شکستگی شده و منجر به سقوط قفسه پالت راک میشود.

2- طراحی غیراستاندارد قفسه

یکی از مهم ترین دلایلی که منجر به ریزش و سقوط قفسه راک میشود، استاندارد نبودن طراحی سازه است. قفسه های پالت راک از چندین قطعه بسیار مهم از قبیل ستون، مهاربندها، قاب، بازو، قفل اطمینان و غیره تشکیل شده اند. در طراحی هر یک از این اجزا استانداردهای متعددی وجود دارد که باید رعایت شوند، در غیر این صورت مقاومت سازه کاهش پیدا نموده و احتمال ریزش و سقوط آنها را افزایش می دهد.

3- نصب اشتباه قفسه

قفسه بندی پالت راک در گروه قفسه های فلزی ثابت قرار میگیرند و با پیچ و مهره و اتصالات فلزی مقاوم روی زمین نصب میشوند. یکی از اصول ایمنی قفسه بندی انبار رعایت استانداردها در نصب این سازه ها است که برای قفسه های پالت راک اهمیت بسیار زیادی دارند. به طوریکه نصب اشتباه قفسه و توجه نکردن به استانداردها و استفاده از اتصالات غیرمقاوم یکی از دلایل بسیار مهم در افزایش احتمال سقوط قفسه پالت راک است.

4- برخورد ماشین آلات با قفسه راک

با توجه به اینکه بار روی قفسه های راک توسط پالت های فلزی یا چوبی چیده میشود، لذا نیاز به ماشین آلاتی از قبیل لیفتراک در انبار ضروری است. متاسفانه به دلایل مختلف از جمله رعایت نکردن اصول بهینه سازی راهروهای لیفتراک در قفسه بندی انبار و کم بودن عرض راهروها ماشین با بدنه قفسه برخورد نموده و باعث سقوط قفسه میشود. قبل از نصب قفسه ها باید بر اساس شرایط انبار نقشه برای جانمایی قفسه ها ترسیم و در آن عرض راهروها تعیین گردد. عرض راهرو نباید بیش از اندازه کم یا زیاد باشد، چون عرض کم باعث برخورد لیفتراک با سازه و سقوط قفسه راک شده و زیاد بودن آن منجر به کاهش راندمان انبار میشود.

5- عدم توازن بار در قفسه

قفسه های پالت راک در هر طبقه بر اساس عرض دهانه و عمق دارای قدرت تحمل های متفاوتی هستند. درست است که این قفسه ها قدرت تحمل بالایی دارند، اما اگر یک طرف از سازه بار بیشتری داشته باشد و وزن آن سنگین شود، تعادل بر هم خورده و احتمال سقوط قفسه افزایش پیدا خواهد کرد. یکی از استانداردهای قفسه بندی انبار، پراکنده کردن بار در بخش های مختلف قفسه بر اساس وزن آنها و ایجاد تعادل و توازن است. علاوه براین، تا حد امکان نباید ردیف های طبقات بالایی را سنگین کرد و بهتر است پالت های سنگین به طبقات پایین انتقال پیدا کنند.

6- استاندارد نبودن پوشش کف انبار

همان طور که اشاره شد، قفسه های راک بر روی زمین ثابت میشوند و امکان جا به جایی آنها وجود ندارد. اگر پوشش کف انبار و زمین آن مقاومت بالایی نداشته باشد، این اتصال میان قفسه و زمین به مرور از بین رفته و سازه دچار ریزش و سقوط میشود. برای جلوگیری از این مشکل بزرگ، قبل از نصب قفسه ها ابتدا زمین و پوشش کف انبار باید آماده سازی و استاندارد شود.  در بسیاری از انبارهای بزرگ صنعتی از بتن مقاوم برای زمین انبار استفاده میشود که در استحکام پایه های قفسه تاثیر چشمگیری دارند.

7- عدم مهارت کافی راننده لیفتراک

یکی دیگر از دلایل سقوط قفسه بندی پالت راک، پرتاب کردن پالت ها درون دهانه قفسه توسط لیفتراک است. این مشکل به دلیل مهارت نداشتن راننده لیفتراک رخ می دهد و فشار زیادی را به سازه وارد می کند. پالت ها در حالت استاندارد باید بسیار آهسته در جای مناسب خود قرار گیرند و از پرتاب و رها شدن آنها روی قفسه جلوگیری شود.

8- توجه نکردن به نظارت دوره ای از قفسه

از اصول قفسه بندی کارخانه و سایر محیط های صنعتی می توان به نظارت دوره ای قفسه ها و شناسایی مشکلات موجود در بخش های مختلف سازه اشاره کرد. متاسفانه در برخی از انبارها این مساله مهم جدی گرفته نشده و ترک های کوچک و جزئی در زمان مناسب تشخیص داده نمیشوند. به همین دلیل به مرور این ترک ها بزرگ شده و به شکستگی های غیرقابل تعمیر تبدیل میشوند که در نهایت باعث سقوط قفسه راک خواهند شد. برای جلوگیری از این مشکل بزرگ و دردسرساز بهترین راه، آموزش پرسنل انبار برای نظارت دوره ای و شناسایی ناهنجاری های قفسه است.

9- جوشکاری قطعات جانبی روی قفسه

طراحی قفسه های راک بسیار پیچیده بوده و کوچکترین قطعه به کار رفته بر روی آنها باید با رعایت اصول متعددی انتخاب شوند. جوشکاری و نصب قطعات جانبی بدون در نظر گرفتن استانداردها را می توان یکی دیگر از دلایل ریزش و سقوط قفسه پالت راک در نظر گرفت. دقت داشته باشید که در هیچ نقطه از این قفسه ها نباید قطعه جانبی نصب شود، در غیر این صورت امکان از بین رفتن تعادل و فشار وارد شدن به سایر اجزا وجود دارد. قبل از نصب هر قطعه بر روی این قفسه ها باید با سازندگان سازه مشورت شود.

جمع بندی

برای جلوگیری از سقوط قفسه بندی پالت راک در مرحله اول باید قفسه های استاندارد تولید شده با بهترین متریال فلزی خریداری شوند. علاوه براین، نصب و چیدمان قفسه و تعیین عرض راهروها نیز باید توسط افراد حرفه ای انجام شود تا از برخورد ماشین آلات به قفسه جلوگیری گردد. همچنین لازم به ذکر است، در چیدمان بار روی قفسه باید توازن و تعادل را برقرار کرد تا احتمال ایجاد ترک در بخش های مختلف سازه را به صفر کاهش داد.